Voor wie is ACT ? Is het effectief ?
Uit steeds meer empirisch onderzoek blijkt dat ACT een effectieve behandelmethode is voor diverse psychische en lichamelijke problemen. Daarnaast is gebleken dat ACT effectief werkt bij o.a. fobieën, chronische pijn en arbeidsgerelateerde problemen. ACT heeft ook invloed op het verbeteren van sportprestaties en bij stoppen met roken.
Vanwege de goede onderzoeksresultaten, is ACT sinds juli 2010 opgenomen in het Amerikaanse National Registry of Evidence Based Programs and Practices (NREPP). Ook is het door de American Psychological Association (APA) erkend als research-supported psychological treatment voor Chronische Pijn, Depressie, Gemengde Angst, OCD en Psychose. ACT heeft dus reeds een behoorlijke stevige positie ingenomen in de USA.
Op dit moment is ACT nog niet opgenomen in de multidisciplinaire richtlijnen van het Nederlandse Trimbos-instituut. Echter, de NVGzP en de VGCt hebben samen een aanbevelingsbrief geschreven naar het College voor Zorgverzekeringen, waarbij ze pleiten voor het opnemen van ACT bij pijnstoornissen in de lijst van te vergoeden behandelingen. Een mooie ontwikkeling!
Steven Hayes, de grondlegger van ACT, vertelt in dit filmpje waarom ACT voor iedere psychologische worsteling effectief kan zijn. Hier kan je luisteren waarom streven naar geluk volgens hem niet werkt.
Kan ACT me helpen?
Als jij meer wil doen van wat je écht betekenisvol vindt in je leven en beter wil omgaan met stress, tegenslagen of andere moeilijkheden in je leven, dan is ACT iets voor jou.
Met ACT word je psychologisch flexibeler. Hierdoor kan je leven rijker en betekenisvoller worden. Je gaat leven naar je waarden en accepteert dat er ook onvermijdelijke pijn is. Hier heb jij niet alleen iets aan, maar ook je omgeving.
Waar de meeste mensen proberen hun vervelende gevoelens, gedachten, herinneringen en lichamelijke sensaties onder controle te krijgen of ervan af proberen te komen, leert ACT je een andere manier van omgaan met deze ervaringen. In plaats van te vechten tegen psychische of fysieke pijn leer je pijn anders bekijken en dat verandert je leven.
ACT kan je helpen wanneer je:
• minder beïnvloed wilt worden door je gedachten
• op een andere manier wilt leren omgaan met je mentale en/of fysieke problemen
• je wil focussen op wat écht belangrijk voor je is
• een doel mist en niet precies weet wat je met je leven wilt
• last hebt van stress, psychische en/of somatische klachten, zoals angsten (hypochondrie, sociale angst, piekeren, fobieën, paniek, hyperventilatie), depressieve gevoelens, eetproblemen, burn-out, vermoeidheid (CVS) of pijn
• je dromen wil waarmaken
• meer energie wil ervaren
ACT kan je leven verrijken en je als persoon laten groeien.
Zelf aan de slag met ACT
Boeken, links en video’s
Er is heel wat materiaal om met ACT aan de slag te gaan. Volgende suggesties kunnen een startpunt zijn.
Boeken
- Blaauwbroek, J. en Steeneveld, M. (2023) Teamkracht met Prosocial.
Van eigenbelang naar betekenisvol samenwerken, Koninklijke Boom uitgevers, ISBN 9789024457137 - Bodden, D. (2015). Samen ACTief in je gezin: Werkboek voor ouders en jongeren, Lannoo Campus.
- Harris, R. (2020). Loskomen als je vastzit in ACT: Een praktijkgids voor de omgang met veelvoorkomende obstakels in acceptatie- en commitmenttherapie, Bohn Stafleu van Loghum.
- Harris, R. (2022). De valstrik van het geluk: stop met worstelen, begin met leven, Bohn Stafleu van Loghum.
- Hayes, S. (2014). Uit je hoofd, in het leven, Nieuwezijds.
- Hayes, S. C., et al. (2020). De kracht van psychologische flexibiliteit: richt je meer op de dingen die er voor jou toe doen, Hogrefe Uitgevers.
- Kruit, A. (2021). Slapen is niets doen: waarom het bij slapeloosheid geen zin heeft steeds harder je best te doen, Lucht.
- Langeveld, S. (2023), Act & Creativiteit, Uitgeverij Thema, ISBN 9789462723665
- Lauwers, K. (2023). Jouw zoektocht naar emotionele balans. Durf te springen met focused ACT, Panta Rhei, ISBN : 9789088402579
- Matthijssen, D. (2012). Actief opvoeden: doen wat werkt voor jou en je kind, Hogrefe Uitgevers.
- Matthijssen, D. and E. de Rooij (2021). ACT in balans: doen wat werkt voor jou in een ‘maakbare’ wereld, Boom.
- Steeman, M. en S. Schupp (2017). Wonderlijke binnenwereld: aan de slag met Acceptatie en Commitment Therapie : een lees en doeboek voor kinderen en jongeren, Cadans.
